Władysław Kononowicz
Ziemia Warecka zapisała się na kartach historii Powstania Styczniowego jako teren wzmożonej aktywności polskich oddziałów. Stworzył je były major Armii Imperium Rosyjskiego na Kaukazie, uczestnik konspiracji Władysław Kononowicz. Po wzięciu dymisji z wojska został dowódcą oddziałów powstańczych w Ziemi Czerskiej. Jego oddział złożony z ochotników pochodzących z tych terenów stacjonował w lasach Puszczy Stromeckiej. Wiosną 1863 r. kilkukrotnie zwyciężył silniejsze oddziały rosyjskie. Najważniejsze bitwy miały miejsce pod Chynowem, Wąchockiem, Magnuszewem i Rozniszewem.
Jego zwycięstwo z 14 maja spowodowało wyprawę odwetową 2 000 żołnierzy rosyjskich z Warszawy. Otoczony 2 czerwca 1863 r. pod Grabowską Wolą rozwiązał oddział, ale sam z eskortą został ujęty i odwieziony do Warki. Władysław Kononowicz, noszący w powstaniu stopień pułkownika, dostał się do niewoli wraz z najbliższymi współpracownikami. Dwa dni po aresztowaniu wieczorem na błoniach nad Pilicą 4 czerwca 1863 r. dokładnie w Boże Ciało zebrano mieszkańców Warki. Kononowiczowi, na jego prośbę, nie zawiązano oczu. Miejscowemu księdzu nie dano czasu, by przygotował skazanych na śmierć. Miejsce to wybrał dowódca rosyjskiego oddziału zajmującego miasto na publiczną egzekucję skazanych na karę śmierci pułkownika Kononowicza, jego adiutanta Edmunda Sadowskiego oraz Feliksa Łabędzkiego. Bohaterów powstania rozstrzelał pluton egzekucyjny.
Po śmierci powstańców mieszkańcy Warki w miejscu egzekucji usypali kopiec ku ich pamięci. Dziś jest to miejsce pamięci z krzyżem na szczycie i pamiątkową tablicą. Kopiec ogrodzono metalowym ogrodzeniem z orłem i rokiem 1863.
”KU UCZCZENIU • PAMIĘCI ROZSTRZELANYCH NA TYM MIEJSCU • DNIA 4.VI.1863 R. UCZESTNIKÓW • POWSTANIA 1863 R. • PPŁK. KONONOWICZA WŁADYSŁAWA • KPT. E. SADOWSKIEGO • PODOF. F. ŁABĘDZKIEGO •• WARKA 1960 R. SPOŁECZEŃSTWO WARKI”.
Kopiec został usypany w 1927 r., w miejscu wskazanym przez Józefa Manczarskiego, dawnego podkomendnego ppłk Kononowicza. Rosjanie rozstrzelali tu Władysława Kononowicza, jego adiutanta kpt. Edwarda Sadowskiego i podoficera Feliksa Łabędzkiego. Ciała pogrzebano na miejscu egzekucji (według niepotwierdzonego przekazu, zostały później ekshumowane i przeniesione na cmentarz parafialny).
Źródło: Tadeusz Swat "Gloria Victis. Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 roku na ziemiach polskich"
Udało mi się odnaleźć akt zgonu Władysława Kononowicza. Źródła podają, że Kononowicz urodził się w 1820 roku.Akt zgonu z Warki zachował się w idealnym stanie.
Można z niego odczytać, że w dniu 4 czerwca 1863 roku z mocy Sądu Wojennego rozstrzelany został w Warce Władysław Kononowicz podpułkownik, dowódca oddziału Wojsk Polskich lat 45 mający.
Akt zgonu Władysława Kononowicza Parafia Św. Mikołaja w Warce rok 1863 5 czerwca akt 72
Niestety w akcie zgonu brak informacji o miejscu urodzenia i imionach rodziców, co utrudnia znalezienie powiązania z "moimi".
Poniżej akt zgonu rozstrzelanego razem z Kononowiczem Feliksa Łabędzkiego .
Akt zgonu Feliksa Łabędzkiego Parafia Św. Mikołaja w Warce rok 1863 5 czerwca akt 74.
Akt zgonu Edmunda Nałęcz-Sadowskiego.
.jpg)
Akt zgonu Edmunda Nałęcz-Sadowskiego Parafia Św. Mikołaja w Warce rok 1863 5 czerwca akt 73,
